Rekreacija u Kotoru

Ako trazite mjesto idelano za odmor od brzog tempa zivota, onda morate obavezno posjetiti Kotor. Prijepodnevni zivot dosta je ustaljen, da bi nakon poslijepodnevnih sati sve ulice, kako Straog grada tako i duz gradske rive, bile preplavljene setacima i svima kojima nocni izlasci predstavljaju pravilo koje se ne krsi. Glavno mjesto gdje sve svi srijecu je gradska riva, duz koje se najcesce mozete vidjeti sa onima koje ste tek upoznali ili gdje uspostavljate nove kontakte i poznanstva. Od gradske rive dalje, vodi uska saobracajnica ili „donji put“ ka mjestu Dobrota, duzine oko 7 kilometara, idealno za pjesake, bicikliste pa i za dzoging. Ljeti su jako interesantna mjesta Prcanj, Stoliv, Perast i Risan. Ta mjesta, nalaze se s jedne i druge stane kotorske luke. Kao stvorena su za ljubitelje opustanja i tisine.

S obzirom da pjescanih plaza u Kotoru nema, lako se mozete uz pomoc: taksija, taksi-kombija, turistickih taksi-brodica ili u sospstvenoj reziji odvesti do tivatskih plaza. Veliki ih je broj, ali odabir neka bude na Vama. Predlazemo samo neke: Plavi horizonti, Kalardovo ili Oblatno. Ukoliko to nije Vas izbor mozete krenuti ka Herceg Novom, i u tom gradu provesti jedan lijep ljetnji dan. Za kupanje i suncanje van Kotora, naravno, predlazemo i metrololu turizma Budvu. Do Budve ima 25, a do Herceg Novog 35 kilometara. Ali kada ste na odmoru sve je blizu, na Vama je da samo izaberete: brojnim taksi-kombijima, redovnim autobuskim linijama, rent-a car vozilom ili sopstvenim kolima, u svakom slucaju stizete na izabranu destinaciju. Takodje, tokom ljeta duze izlete, organizuje i putnicki brod „Jovan“ koji je tokom citave ljetnje sezone usidren u kotorskoj luci i nudi krstarenje ka Herceg Novom ili preko Tivta i Budve ka Baru.

Kotor je i grad sporta. Najavise je poznat po vaterpolu, jer od davnina u Kotoru uspjesno radi vaterpolo skola kluba „Primorac“. Taj klub posjeduje zatvoreni olimpijski bazen te otvoreni bazen u moru u blizini kotorske luke. U Kotoru postoji i fudbalski stadion, teniski tereni i tereni za male sportove. Poslednjih godina ponovo je u Kotoru revitalizovano jedrilicarstvo. Organizuju se regate, a u jedrilicarskom klubu „Lahor“ ponovo stasavaju uspjesni jedrilicari. Postoji i ronilacki klub „Zubatac“ u kojem postoji mogucnost iznajmljivanja opreme. Pri samom rukavcu Bokokotorskog zaliva, voda je mirna te je nekoliko poslednjih zima, to mjesto idealno za pripreme veslaca, uglavnom ekipa iz Rusije.

Kotor je zanimljivo mjesto i za ljubitelje planina. Prema vrhu Sv. Ivan, iznad Kotora, vodi staza idealna za ljubitelje pjesacenja. Staza dalje vodi ka prevoju Krstac na planini Lovcen, (visina 965 m), odakle se dalje pjesaci ka Pestingradu (1098 m) ili ka Jezerskom vrhu (1657 m), drugom po visini na Lovcenu, gdje se nalazi velicanstveni mauzolej Petra II Petrovica Njegosa, crnogorskog vladike i pjesnika. Takva pjesacenja organizuje kotorski klub „Pestigrad“, koji predano radi na razvoju slobodnog penjanja i markiranju staza za pjesacenje u Kotoru i okolini. U Kotoru postoji i lijepi gradski park, pored mora. Posjeduje rekvizite za djecu, sa puno klupa za odmor.

Hoteli u Kotoru

Prema poslednjim podacima Ministarstva turizma Crne Gore, u Kotoru, radi i ljeti i zimi 10 hotela. Gotovo svi kotorski hoteli zadovoljavaju trenutne turisticke standarde i ispinjavaju kriterijume savremenih turista i gostiju. Uglavnom raspolazu sopstvenim parkinzima, otvorenim i zatvorenim bazenima, salama za razlicite vrste rekreacije, bastama za odmor ili rucavanje, rent-a-car sluzbom...Hoteli uz morsku obalu posjeduju i improvizovane, uglavnom kamenite plaze, na kojima se mozete odmarati ispruzeni u lezaljkama ispod hotelskih suncobrana.

Kada se odluce za ljetovanje u Kotoru, gosti svoj odmor najcesce provode u hotelima: „Splendido“, „Teuta“, „Fjord“ ili „Vardar“. Pet kotorskih hotela trenutno ima 2 zvjezdice, cetiri hotela je sa 3, a tek jedan hotelski objekat, prema ocjenama strucnih komsija za standardizaciju i kategrozaciju, zasluzio je 4 zvjezdice. Najkonforniji i prema ocjenama strucnih komisija za hotelijerstvo najljepsi od svih kotorskih hotela, hotel „Splendino“, sa 4 zvjezdice, smjesten je u mjestu Prcanj, nadomak Kotora. To je hotel je novijeg datuma, sagradjen prije nekoliko godina. Ime „Splendido“ nosi prema istoimenom jedrenjaku, cuvenog kotorskog moreplovca Iva Vizina, koji se proslavio podvigom iz XIX vijeka, oplovivsi svijet.

Bilo da su smjesteni uz kotorsku obalu, ili nadomak nje, osim lijepo sredjene unutrasnjosti i eksterijera koji podrazumijeva hortikulturno uredjenje, iz hotelskih soba siri se pogled na daleku plavu pucinu, usidrene velike brodove, lokalne ribare koji isplovljavaju u potrazi za ulovom... Ukoliko ste zainteresovani za odmor u privatnoj reziji, nudi vam se i jedan broj manjih privatnih hotela, kuca i stanova za iznajmljivanje. Njihov broj jos uvijek nije tacno utvrdjen, smatra se da ih je nekoliko hiljada. Izdavaoci privatnog smjestaja uglavnom se reklamiraju preko privatnih tusistickih agencija ili putem interneta.

Cijene u tim objektima dosta su nize u odnosu na hotelske. Za one kojima je konfor, uz ekskluzivnost i uzivanje na prvom mjestu, na raspolaganju su i brojne vile, novosagaradjene ili one koje su nekada bile velelepne gradjevine, palace za prijem gospode i zvanica. Takve objekte lako ce pronaci gosti bolje platezne moci.

KOTOR KAO DESTINACIJA ZA ODMOR I LJETOVANJE?

Da li biste odabrali Kotor kao destinaciju za odmor i ljetovanje? - pitali smo građane Kotora, a evo što smo zabilježili: Naša sugrađanka je mišljenja da postoje dvije kategorije ljudi: oni koji će Kotor odabrati uprkos manama ponude samo da bi uživali u ljepotama kulturne baštine i prirodnog okruženja i drugi kojima je najvažnije kupanje i boravak na plaži. „Zadovoljan sam ljepotama starina grada, umjetničkim programom kao i zabavnim životom u Starom gradu, ali Kotoru je neophodan dopunski hotelski smještaj- odnosno hotel A kategorije da bi ponuda bila upotpunjena“, riječi su jednog našeg sugrađanina. „Ove godine, bila sam u Istri, ali sa Kotorom se ništa ne može uporediti. U gradu turista ima šta da vidi, pa i ja koja dolazim već godinama, uvijek pronađem nešto novo da zadovoljim duhovnu glad, rekla je gošća.

Kotor-Kultura

Kotor je sasvim sigurno, najpoznatiji crnogorski grad po pitanju kulture i kulturnih znamenitosti. Jos krajem XIX vijeka, Kotor, odnosno Bokokotorski zaliv ili najjuzniji fjord, kako se taj zaliv u poslednje vrijeme sve cesce zove, zbog svoje nenadmasive ljepote, dobio je epitet nevjeste Jadrana. Njegovu zadivljujucu ljepotu cine modro more, kamenita obala, obronci najcuvenije crnogorske planine Lovcen, zelenilo koje sa stijenama iznad zidina starog Kotora cini neskakidasnji prirodni kolorit, serpentine ka tvrdjavi San Djovani ili Sveti Ivan, srednjovjekovne palate, stari grad i nezaobilazni, uvijek, vedri duh njegovih gradjana, ma koje nacije ili vjere bili. Kotor je svakom turisti vjekovima bio izazov, ali ne toliko turisticki, koliko kao grad velike kulturne vrijednosti sa starovjekovnim spomenicima kulture, kakve su u prvom redu njegove crkve i katedrale. Na svakom koraku kroz Stari kotorski grad npr. mozete se nakratko, makar kroz mastu, vratiti u Srednji vijek, barokno doba ili razdoblje kada su svjetskim obalama gusari dijelili pravdu. Ako vam se desi da ste po prvi put u Kotoru, utisak ce, sigurni smo, biti mnogo uvjerljiviji nego dozivljaji iz filmova koje ste gledali, ili knjiga koje ste procitali o tim razdobljima ili ovome gradu. U njemu su sacuvani tragovi ilirske i rimske kulture, preromanike, romanike, gotike, renesanse, baroka.

Prvi humanisticki pisci pomiju se na prelazu iz XV u XVI vijek. O njima se konkretko ne zna mnogo, te im ni djela koja su autorizovali najcesce nijesu sacuvana. Nesumnjivo najpoznatiji je pjesnik Bernard Pima, potomak stare i nadaleko poznate kotorske plemicke porodice Pima. Sacuvano je tek nekoliko njegovih stihova na latinskom, pisanih Ciceronovim jezikom. Zatim, kotorski plemic s kraja XV i prvih decenija XVI vijeka Trifun Bizanti, te kotorski patriciji braca Vicko i Dominiko Buca. Kao stampar i izdavac knjiga, medju poznatijima, pominje se kotorski vlastelin Jerolim Zagurovic. Kada je u pitanju kotorska renesansa knjizevnost valja pomenuti Djordja Bizantija, koji vec 1532. u Veneciji stampa stihove na italijanskom i latinskom. Ipak, najpolodonosniji renesansni poeta je Kotoranin Ludovik Paskvalic( 1500 - 1551). Uz prethodnu dvojicu, XVI vijek u Kotoru obiljezio je i pjesnik Ivan Bona Borilis. I teoloski pisci obiljezili su Kotor. Jedan od najznacajnijih je Luka Bizanti, koji je 4. decenije upravljao kotorskom crkvom. Sa posebnim uspjehom u Kotoru je tih vjekova bila razvijena umjetnost obrade metala i kamena, koja je proslavila kotorske majstore sirom tadasnje Evrope.

Poznat je i graditelj i kotorski majstor Vita Trifunov, ili Vita Kotoranin - opat jedne omanje crkve. Prema kotorskim spisima izmedju 1326. i 1327. fra Vito je graditelj cuvenog manstira Visoki Decani ( u Srbiji). U srednjem vijeku u Kotoru su djelovali tzv. grcki slikari, medju kojima Nikola i Manojlo na pocetku XIV. vijeka. U XIII i XIV vijeku Kotor ima svoju apoteku i ljekare, zlatare, kovace oruzja i kovacnicu novca, biblioteku, klasicno obrazovanje, teologe, komunalno uredjenje grada i Statut, notarske knjige... Prije vise od pet vjekova u Kotoru je zivio poznati ducandzija Marin Drusko.Vrijedi pomenuti i poznatog trgovca i kotorskog kapetana Marka Grgurovica. Ipak, nesumnjivo najveci broj poznatih Kotorana, porodio je Perast, mjesto nadomak Kotora u kojem su poznate palace. Medju poznatijim Perastanima je Andrija Paltasic, stampar i izdavac (1450- 1500), koji je djelovao u Veneciji 1477-1493. Iz poznate perastanske porodice Zmajevici ponikli su pisac i barski arhibiskup Andrija Zmajevic (1624 – 1694 ), Vicko Zmajevic, (1670 - 1745), crkveni politicar i pisac... Najpoznatiji predstavnik cuvenog kotorskog slikarstva je slikar Tripo Kokolja (1661 - 1713) cija djela krase cuvenu crkvicu na ostrvu Gospa od Skrpjela. Ovaj slikar bogatog opusa, proslavio se na gotovo citavom Mediteranu. Kraj XVII vijeka, takodje je interesantna epoha u istoriji Kotora, s jedne strane, obiljezile su je sudjelovanje pojedinih Kotorana, posebno Perastana u Morejskom ratu (1684- 1699). Veoma istaknuta licnost toga perioda je Vicko Bujovic, te poznati peraski pomorac Matija Zmajevic, kasnije ruski carski admiral. Najslavniji kotorski pomorac i kapetan je svakako Ivo Vizin, koji je 1852. krenuvsi na uobicajeno trgovacko putovanje, svojim omanjim jedrenjakom Splendido, po kojem se danas zove i veoma lijepi hotel u Morinju, u blizini Kotora, Vizin je napravio najveci pomorski poduhvat XIX vijeka, krstarivsi od luke do luke, oplovio je svijet. Ivo Vizin bio je samo jedan iz cijelog niza proslavljenih bokeljskih kapetana koji su plovili gotovo svim svjetskim morima. Mnogo prije Vizina, tacnije 1823. pominje se i navigacioni oficir Stevan Vukotic. Uz Vizinovo i Vukoticevo, istorija Kotora pamti i imena jos nekih poznatih pomoraca i kapetana kao sto su Petar Zambelic i Marko Ivanovic. U Kotoru je rodjen i sakupljac narodnog blaga te folklorist Vuk Vrcevic, ( 1811- 1882). U okolini Kotora, odnosno u oblasti pod imenom Grbalj rodjen je i arhiepiskop cetinjski i mitropolit Crne Gore Mitrofan Ban (1841- 1920). I novija istorija porodila je mnoge poznate Kotorane. Svjetski poznati Kotoranin danas je Tripo Simonuti, violinist i slobodni umjetnik, rodjen 1932.godine. Sa kcerkama Anom i Irenom osnovao je kamerni trio koji je i van granica Crne Gore poznat pod imenom „Trio Simonuti“. U Kotoru zivi i radi i dr Milos Milosevic, danas aktuelni admiral Bokeljske mornarice. Znacajno je pomenuti i nekada profesora na Pomorskom i fakultetu za turizam Milenka Pasinovica, te violinistu Ratimira Martinovica, koji i danas zive i rade u Kotoru.

Kotor, spektakularan stari grad

Uske uličice, fascinantni trgovi, crkve i palate, glavni su adut Kotora. Ali, umesto peščanih plaža, naići ćete na male, ali funkcionalne betonske molove.

Kotor se nalazi na severu crnogorske obale, u najzavučenijem delu Bokokotorskog zaliva. Danas se širi oko zidina starog grada, koji je glavna atrakcija Kotora, i pod zaštitom je UNESCO-a.

Sam zaliv je najdublji prirodni fjord u Sredozemnom moru, a pejzaž okoline Kotora je spektakularan, sa okomitim liticama na samoj obali mora.

Kotor nije najbolji izbor za one koji žele plivanje u kristalno plavom moru, ali zato nudi mnoge druge zanimljivosti.

Atrakcije

Gradske zidine u potpunosti okružuju usko, trouglasto područje starog grada, uključujući i brdo Sveti Ivan (260 m), koje je od susedne planine odvojeno dubokim kanjonom.

Zidine su duge oko 5 km, a njihova gradnja započeta je za vreme dominacije Vizantije, u periodu od 9. do 11. veka. Dograđivane su u 14. i 15. veku, a u 18. veku su dodatno fortifikovane i proširene, i danas su debele od 3 do 15 metara, i visoke do 20 m.

Na brdu Sveti Ivan nalazi se tvrđava San Giovanni, na čijoj osnovi ima tragova ilirskog doba.

U stari grad se može ući kroz 3 kapije:

Morska vrata (glavna kapija) današnji oblik dobila su u 16. veku, za vreme mletačkog providura Bernarda Renijera, kada je more dopiralo sve do ulaza. Građena su u renesansno-baroknom stilu, i okružena su masivnim kamenim blokovima, od kojih su sastavljeni i okolni kameni stubovi.

Severna vrata su znatno manja od Morskih, i sagrađena su 1450, sa lančanim mostom preko reke Škudre.

Južna vrata (Vrata od Gurdića) nisu imala samo jednu kapiju kao Morska i Severna, već čitav sistem od tri pojasa kapija iz različitih perioda gradnje.

Trg od oružja je glavni i najveći gradski trg, a ime je dobio u mletačko doba kada se na njemu popravljalo i skladištilo oružje. Na Trgu se nalazi Toranj za sat, Providurova (Kneževa) palata, zgrada Arsenala, Napoleonovo pozorište, i Kula gradske straže.

Toranj za sat zauzima centralno mesto na Trgu od oružja, i nalazi se naspram glavnih gradskih vrata. Sagrađen je u 17. veku, a ispod Tornja od sata nalazi se Stub srama, gde su osuđenici bili javno kažnjavani.

Palata Beskuća nastala je sredinom 18. veka i pripadala je nekada siromašnoj porodici Beskuća koja je uspela da se izdigne i dobije plemstvo. Porodična legenda kaže da je konte Jozo Beskuća nameravao da u svom posedu ima sto kuća, pa da nakon toga promeni prezime u Stokuća, ali mu to nije pošlo za rukom. Palata je jednostavne forme bez mnogo dekorativnih elemenata.

Palata Bizanti jednom je fasadom okrenuta ka Trgu od oružja, a drugom prema ulici koja vodi ka Trgu od brašna. Sagrađena je u 14. veku, a nakon zemljotresa 1667. joj je dodato severno krilo. Na južnom krilu stoji grb sa inicijalima vlasnika Nikole Bizantija.

Trg od brašna dobio je ime po magacinima za brašno koji su se tu nekad nalazili, a na njemu se danas nalaze palate plemićkih porodica Pima i Buća.

Trg Svetog Tripuna - Na ovom trgu nalaze se zgrade najvažnijih institucija: zgrada Opštine, Biskupija, Istorijski arhiv, Zavod za zaštitu spomenika kulture, i katedrala Sv. Tripuna.

Katedrala Svetog Tripuna - romanička crkva, nastala je 1166. godine na mestu na kojem se nalazila manja crkva iz 9. veka. Nekoliko puta je renovirana nakon zemljotresa 1667.

Palata Drago građena je u 14. i 15. veku, u gotskom stilu. Danas je u palati Regionalni zavod za zaštitu spomenika kulture.

Biskupija je najstarija institucija u Kotoru, i nalazi se neposredno uz katedralu Svetog Tipuna, a pripadala je porodici Drago.

Česma Karampana potiče iz 17. veka, i nekada je bila jedini izvor slatke vode u gradu.

Ostale crkve - Crkva Sv. Luke (1195), Crkva Svetog Nikole (1909), Crkva Blažene Ozane (1221), Crkva Svete Klare (18. vek), Crkva Svetog Mihaila (15. vek)

Zgrada Arsenala nalazi se u severoistočnom uglu Trga od oružja, koji je po njemu i dobio ime.

Zgrada Napoleonovog pozorišta sagrađena je u 18. veku, a francuske okupacione vlasti su zgradu preuredile 1810. i pretvorile je u stalno pozorište.

Kretanje po Kotoru

Kotor je vrlo mali grad, i sve se nalazi na pešačkoj distanci. S druge strane, parkiranje u Kotoru može da bude problem, tako da je auto najpametnije koristiti samo kada je to neophodno.

Restorani

Izbor restorana je veliki, a u starom gradu naći ćete sve - od fancy restorana sa svežom ribom, plodovima mora, i nacionalnim specijalitetima, do fast food kioska gde se može kupiti pizza, pljeskavica, i hot dog.

Sjajni sendviči i vrlo dobre pizze sa originalnim njeguškim pršutom naći ćete u čuvenom restoranu La Pasteria, koji se nalazi preko puta Katedrale Svetog Trifuna.

U restoranu Cesarica, pored hotela Marija u starom gradu, služi se odlična i jeftina dalmatinska hrana (glavna jela su od 5 do 15 €).

Piće

Stari grad je najprijatnije mesto za opušteno ispijanje espressa u senci srednjevekovnih zidina. Kafića ima bezbroj, a espresso košta oko 1 €. Coca cola i ostala bezalkoholna pića su od 1 do 2 €.

Obavezno probajte čuvena crnogorska vina, Vranac, Pro Corde, Krstač, Cabernet, Chardonnay, kao i Nikšićko pivo.

Od žestokih pića najbolja su Loza, Prvijenac, i Kruna.

Noćni život

Izlasci obično počinju u kafićima unutar zidina starog grada.

S obzirom da nemaju dozvolu da rade posle 1 ujutro, akcija se prebacuje u neki od klubova, među kojima je najpoznatiji Maximus, koji se takođe nalazi u starom gradu.

Smeštaj

Spavanje u Kotoru je relativno jeftino, a privatnih pansiona i hotela ima u izobilju.

Očekujte da tokom leta platite oko 10 € po osobi u privatnom smeštaju u starom gradu, a izvan zidina i bliže plažama, cene se kreću od 7 do 15 €.

Hotel Forza Mare (5 zvezdica), udaljen je samo 3 km od centra grada.
Hotel Vardar (4 zvezdice), renoviran je 2007, a smešten je u samom srcu starog grada.
Hotel Marija (3 zvezdice), nalazi se u centru grada.
Youth Hostel Kotor (sdomkotor@cg.yu), Dobrota bb, Tel: 382 82330 258, 382 6941 480

Kako stići

Tivatski aerodrom je udaljen samo 8 km. Tokom letnje sezone, postoje svakodnevni letovi do mnogih evropskih gradova, a do Beograda ima nekoliko letova dnevno, i to tokom cele godine.